Tuesday, September 13, 2011

“Хүн, араатан, бурхад”


За, ужиг ханиад нэг юм эдгэж, ухаан санаа саруулсан бие тэнхээ дээрдсэнийх, хэдэн шинэ номын тухай мэдээлэл оруулна аа.

Энэ жилийн зун номын даллага элбэгтэй байлаа. “Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалын 100 жилийн ой, ардын хувьсгалын 90 жилийн ойд зориулав” гэсэн “тодотголтой” олон шинэ ном гарсны зах зухаас нь олж авсан (заримыг нь бэлгэнд, заримыг нь худалдаж авлаа.) Мөн Олон улсын монголч эрдэмтдийн 10 дугаар их хурлын үеэр нэлээд хэдэн шинэ ном бэлгэнд авсан билээ. Тэднийхээ заримаас нь сонирхуулья.

Юуны өмнө Ж.Нэргүй ахынхаа шинэ номыг танилцуулна аа.
Ф.Оссендовскийн "Хүн, араатан, бурхад".

Түрүүчийн долоо хоногт хэвлэлтээс гарсан уг ном тав дахь удаагаа хэвлэгдэж байгаа нь энэ. Урьд өмнөх хэвлэлтээс ялгаатай нь гэвэл хатуу хавтастай, гоёлын хавчуургатай, өнгө үзэмж сайтай болсон байна билээ. Мөн Ж.Нэргүй ахын хэлж байгаагаар бол орчуулгын найруулгыг нь дахин сайжруулсан гэсэн.

1920-1921 оны хооронд Монголд найман сар болох хугацаандаа Богд хаан, барон Унгерн, Дилав хутагт, Дамбийжаа нартай уулзаж явсан түүний эл тэмдэглэл нь ХХ зууны эхэн үеийн манай орны түүхийн судалгаанд чухал ач холбогдолтой сурвалжид тооцогддог ажээ.

1922 онд Лондон хотноо хэвлэгдэж, хоёр жилийн дараа дэлхийд хамгийн олон хувь хэвлэгдсэн номоор шалгарч байсан эл бүтээлд тухайн үеийн Монгол орны тухай нүдэнд буутал дүрсэлñэн тул зохиогчдоо “Хорьдугаар зууны Марко Поло” хэмээх алдар хүндийг авчирсан гэдэг.

Сонирхуулахад,
Ф.Оссендовскийн “Хүн, араатан, бурхад” номыг социализмын үед манайд орчуулан гаргахыг хориглож байсан бөгөөд олон жилийн турш “Хориотой ном”-ын жагсаалтад оруулан УТНС-ын “хар авдранд” хав дарж байсныг нь хас судлаач М.Энхпүрэв хоёр жилийн өмнө сонин болгон ярьж, баримт сэлтийг нь үзүүлж байсан билээ.

2 comments:

Anonymous said...

Дилав хутагт роман уншиж байхад энэ хүний тухай цухас дурдагдсан байсныг саналаа, ер нь тухайн үеийн түүхийг сайн үзвэл сонирхолтой зүйлс их байх шиг санагддаг.

Я.Баяраа said...

yostoi unshih yumsan geed amjaagui yavaa nom doo.